“Arbërit e Jonit” një bisedë me studiuesin Pëllumb Xhufi në QSPA

Qendra e Studimeve dhe Publikimeve për Arbëreshët (QSPA) ka organizuar sot, me datë 23 nëntor, ora 11.00 veprimtarinë e radhës, me temë: “Arbërit e Jonit– Bisedë me Akademikun Pëllumb Xhufi, në kuadër të festës së 28 Nëntorit”.

Në qendër të këtij bashkëbisedimi online të mbajtur nga profesori dhe historiani i mirënjohur Pëllumb Xhufi, u fol mbi librin e tij të fundit, të ribotuar me plotësime “Arbërit e Jonit”, një libër që vetë autori e ka konsideruar projektin e jetës.

Në takim merrnin pjesë drejtoresha ekzekutive e QSPA-së, Prof. Diana Kastrati së bashku me stafin e studiuesve të kësaj qendre. Pas përshëndetjeve të rastit, drejtoresha ekzekutive e QSPA-së prof. Diana Kastrati përmendi disa nga kontributet kryesore të karrierës akademike të prof. Pëllumb Xhufit, duke u ndalur në librin “Arbërit e Jonit”, i cili përfaqëson një gur miliar jo vetëm në korpusin studimor të këtij autori, por edhe në studimet albanologjike në përgjithësi, pasi ndriçon periudhën e mesjetës, një nga periudhat më të pastudiuara të historisë. Pyetja e parë që iu drejtua prof.Xhufit, kishte të bënte pikërisht me datimin fillestar të idesë së këtij projekti madhor.

Vetë profesor Xhufi, e ka quajtur këtë libër “projekti i jetës”, si në pikëpamje të volumit të studimeve dhe të dritësimit të të vërtetave historike, por edhe për shkak të kohështrirjes që ky libër i ka marrë. Sipas tij, ky projekt bulëzoi që në vitin 1976 kur ai ishte student në Universitetin “La Sapienza” të Romës, ku në sajë të inkurajimit të profesorit arbëresh Giuseppe Schirò (i riu), ai i hyri punës për të studiuar një material kronikal mbi mesjetën. Për 44 vjet radhazi, historiani Pëllumb Xhufi u fokusua në këtë lëmi dhe rezultat i punës së tij janë një sërë studimesh, kurora e të cilave është libri prej 1454 faqesh “Arbërit e Jonit”, i cili sjell fakte të reja mbi një nga periudhat më pak të njohura, peridhën pas vdekjes së Skënderbeut (1468) deri në shekullin e 17-të. Pasioni për shkencën  dhe kureshtja për të zbuluar të vërtetën shkencore e bënë që të ndërmerrte nismën individuale, duke i mbuluar vetë të gjitha shpenzimet financiare, që të hulumtonte në Arkivin e Venecias. Për 6 muaj, të ndara në tre intervale të ndryshme kohore, ai gjeti një pasuri arkivore, me plot 2400 dosje voluminoze me dokumente për Arbërit. Për shkak të pamundësisë kohore e fizike për të rrokur një lëndë kaq të gjerë, e cila kërkon grupe të mirëfillta studiuesish, ai ka shfrytëzuar një pjesë të vogël të tyre për të hartuar librin “Arbërit e Jonit” dhe aktualisht është duke punuar për librin “Arbërit e Veriut”, të cilit i përkasin rreth 1250 dosje të këtij arkivi.

Në këtë kuadër, pas ndërhyrjes së Prof. Diana Kastratit në lidhje me synimin e QSPA-së për të filluar përgatitjen e kontingjentit të kërkuesve studiues arkivorë të rinj, pranë arkivave të Venedikut, prof. Xhufi e inkurajoi idenë, duke theksuar se ai do të jetë i pakursyer për orientimin e punës së studiuesve të rinj shqiptarë në këtë lëmi. Sipas tij, QSPA-ja do të ketë rol historik nëse mbështet një nismë të tillë, pasi do të zhbëhen shumë mite e të pavërteta që ekzistojnë mbi arbërit në mesjetë.

Më pas, studiuesit e QSPA-së kanë ngritur për diskutim disa çështje të trajtuara në libër, ku përmes përthyerjes me pyetje është paraqitur në trajtë të sintetizuar e konkrete një informacion i zgjeruar nga prof. Xhufi.

Për të gjithë të interesuarit, bisedën e plotë të profesor Xhufit, mund ta ndiqni në linkun vijues: